Het debat over de toekomst van Europa is nog lang niet ten einde. Het Griekse drama is voorlopig gespeeld, maar nu dreigt een Brits drama. Door de verkiezing van Jeremy Corbyn als de nieuwe leider van Labour krijgt de anti-Europa beweging op de Britse Eilanden een forse steun in de rug. De nieuwe Labourleider is uitgesproken anti-Europa. Het referendum in 2017 krijgt zodoende een nog onzekerdere uitslag dan al gevreesd. Een Brexit is niet langer ondenkbaar door de verkiezing van Corbyn. Er liggen met andere woorden voor Europa nog enkele spannende jaren in het verschiet.
Ondertussen is op de achtergrond het voortdurend zoemen van nog een andere discussie over de toekomst van Europa en de eurozone te horen. Zou het niet beter zijn als het economisch almachtige Duitsland uit de eurozone stapt? De achterliggende gedachte in deze discussie is, dat de achterblijvers dan gemakkelijker de waarde van de euro omlaag kunnen duwen. Daardoor zou de unie concurrerender worden en zou de groei aangejaagd kunnen worden. De suggestie heeft de aantrekkelijkheid van de eenvoud, maar zo eenvoudig is die benadering juist niet. Ga er maar aan staan om zo’n zwaargewicht weg te snijden uit de eurozone. Op de financiële markten zou waarschijnlijk direct chaos uitbreken!
Trouwens, is het devalueren van de euro wel het middel om de groei in de eurozone te herstellen? In het verleden hebben landen als Italië, Griekenland en zelfs Frankrijk bij herhaling dit wapen gehanteerd. Het resultaat was vaak een opleven van een hardnekkige inflatie bij vrijwel geen groei. Natuurlijk verbetert de exportpositie, maar dat is van korte duur. De duurdere importen vreten echter de binnenlandse koopkracht op, wat weer leidt tot looneisen. Een loon- en prijsspiraal dreigt en dat doet het voordeel van een zwakke munt al snel teniet!
Een andere kwestie is, of Duitsland wel die economische supermacht is die geen concurrentie duldt? Het antwoord moet nee luiden. Landen als Ierland en Spanje hebben ondanks de zware crisisjaren sinds het begin van deze eeuw een hogere groei laten zien. Ook Frankrijk heeft het niet slechter gedaan! Als het om zaken als de ontwikkeling van de productiviteit gaat of om onderwijs en R&D, dan valt er nogal wat af te dingen op de vermeende Duitse superioriteit. Sterker nog, veel Duitsers vrezen dat hun land de komende jaren wel eens op een achterstand gezet kan worden.
Voorstanders van een Duitse exit wijzen er vaak op, dat de huidige muntunie verre van volmaakt is. Dat klopt, maar juist in de afgelopen crisisjaren zijn er de nodige stappen vooruit gezet. Een belangrijk aspect daarbij is, dat nagenoeg alle lidstaten het eens zijn over de fundamenten van het gevoerde economische beleid, waarbij uitgegaan wordt van een vrije markteconomie. De private sector moet voor welvaart en arbeidsplaatsen zorgen. De staat zorgt voor de juiste voorwaarden. Het is de taak van ieder land om zijn economie competitief en flexibel te houden. Daar zijn nagenoeg alle lidstaten het ook over eens. Dat de een het dan wat beter doet dan de ander is onvermijdelijk, maar geen reden om te gaan delibereren over een exit van deze of gene partij!