Het is nog niet eens zolang geleden, dat de ceo’s van de Dow Chemical en DuPont veel slapeloze nachten hadden. Activistische aandeelhouders als Dan Loeb en Nelson Peltz legden hen het vuur na aan de schenen. Ze eisten dat beide chemieconcerns zich in kleinere eenheden zouden opdelen. Op die manier zou de winstgevendheid van beide bedrijven enorm toenemen en zouden de belangen van aandeelhouders beter gediend zijn. De bedrijven voelden daar helemaal niet voor en zonnen op een solide defensie.
Maar het kan verkeren. De ceo’s hebben namelijk nu hele andere zorgen aan het hoofd. Dankzij het zeer goedkope schaliegas zijn de vooruitzichten van de Chemiesector in de Verenigde Staten in decennia nog niet zo goed geweest. Voor beide bedrijven is het de vraag hoe ze zo goed mogelijk kunnen profiteren van deze onverwachte bonanza.
De huidige vooruitzichten staat in schril contrast met die aan het begin van deze eeuw. De Amerikaanse chemiesector was niet langer concurrerend als het om de productie van bulkgoederen ging, zoals ethyleen. De toekomst leek te liggen in specialty chemicals, op maat gemaakte producten voor de landbouw of electronica-industrie. De productie van specialty chemicals leverden aantrekkelijke marges op.
Dankzij het schaliegas is de VS in één klap de meest concurrerende plek ter wereld geworden voor de productie van bulkgoederen. Het beste bewijs voor deze stelling is misschien wel het bedrijf LyondellBasell, dat pas sinds 2007 actief is en sinds 2010 een beursnotering heeft. Het bedrijf maakt gebruik van schaliegas als basisgrondstof voor zijn bulkproducten. Over het eerste kwartaal van 2015 noteerde LyondellBasell een recordwinst. Gelet op de ontwikkeling van de koers van het aandeel zijn beleggers zeer te spreken over de prestaties van deze bulkproducent. Maar feitelijk profiteert heel de sector. Dow Chemical bijvoorbeeld ziet zoveel nieuwe mogelijkheden, dat het besloten heeft om $ 6 miljard te gaan investeren in het uitbreiden zijn capaciteit aan de Golf van Mexico, inclusief een nieuwe kraker voor de productie van Ethyleen.
Een tweede les die te trekken is uit het succes van LiondellBasell is dat een bedrijf gefocust hoort te zijn. Als het management zich werkelijk richt op de productie van een beperkt aantal, liefst verwante producten, dan hoeft het qua financiële prestaties niet onder te doen voor een bedrijf dat zich richt op specialty chemicals. Deze vaststelling is vreemd genoeg een steun in de rug van bovengenoemde activistische beleggers. Ook zij eisten, dat de Dow en DuPont kleiner worden en zich meer focussen. Hoewel beide giganten zich heftig verzet hebben, blijken ze hun strategie toch aangepast te hebben aan de eisen voor meer focus. Dow Chemicals streeft er naar om voor een bedrag van $ 8,5 miljard onderdelen van het bedrijf af te stoten en DuPont heeft al een nieuw bedrijf opgericht om daarin onderdelen onder te brengen die niet passen bij een producent van specialty chemicals.
Natuurlijk claimen ze dat de nieuwe strategie er op eigen initiatief gekomen is, maar het resultaat is hetzelfde. De activistische aandeelhouders leunen tevreden achterover. Ze zien de resultaten stijgen, evenals de uitkeringen in cash aan de beleggers. De nieuwe kopzorgen laten hen voor het ogenblik koud.