Het gaat niet goed met de economie in China. De groei staat alweer geruime tijd onder druk en het is nog maar zeer de vraag of het land de beoogde 7% groei gaat halen. Voorlopig lijkt 5% meer voor de hand te liggen. Door de gebrekkige economische groei is het consumentenvertrouwen aan het dalen. Los daarvan dreigt de schuldenproblematiek het land compleet boven het hoofd te gaan groeien. Vooral bedrijven en lokale overheden kampen met grote schulden.
Voor sommigen lijkt het erop, dat China wel eens het Japan van de eerste helft van de 21ste eeuw kan worden. Daarbij wijzen ze er vooral op, dat Beijing niet doordrongen lijkt te zijn van de omvang van de schuldenproblematiek. Dat was in Japan ook zo en dat zorgde er uiteindelijk voor, dat dat land wegzakte in het moeras van deflatie.
Maar wellicht is dit pessimisme ietwat doorgeschoten. Vooral premier Li Keqiang lijkt te beseffen, dat zijn land met grote problemen kampt. Onlangs verklaarde hij, dat de broodnodige hervormingen in zijn land veel pijn zullen gaan doen. Hij wees bij die gelegenheid ook naar de enorme schuldenlast van lokale overheden. Die bedraagt $ 4 biljoen (4000 miljard). Alleen al in dit jaar moeten overheden $ 300 miljard aflossen. Om de zaken nog erger te maken dalen de huizenprijzen en is er nog nauwelijks belangstelling om grond te kopen, terwijl de investeringen in de industrie ook al onder druk staan. Al die sores zorgen ervoor, dat de private consumptie begint terug te lopen. Uiteraard komt dat de groei niet ten goede en maakt dat het terug betalen van de schulden nog moeizamer.
Om de groei van de schuldenproblematiek te bestrijden probeert de Chinese overheid meer greep te krijgen op het kredietverlenend proces. Bovendien probeert ze banken over te halen om een deel van de schulden door te rollen. Daarmee is het probleem echter niet uit de wereld. Het is slechts uitstel van executie. Het zou aanbeveling verdienen om een deel van de lokale schulden om te zetten in langer lopende obligaties. Die zouden dan weer opgekocht kunnen worden in het kader van een programma van monetaire verruiming. Dat zou een deel van de ‘slechte’ schulden uit de markt halen. De Bank van Japan heeft dit eerder met veel succes gedaan!
Figure 1 irrational exuberance op de Chinese beurs
Om een verder teruglopen van de consumptieve bestedingen tegen te gaan, probeert de overheid de private belegger naar de beurs te jagen en met veel succes. De Shanghai Composite is naar stratosferische hoogte gestegen. Dat is echter niet zonder risico, want de groei valt terug, evenals de bedrijfswinsten. Een beurscrash is niet uit te sluiten.
Ook hier zou de overheid handelend moeten optreden om de euforie te temperen, voordat het te laat is. Het zou in ieder geval niet onverstandig zijn om private beleggers aan te sporen hun beleggingsposities, die met geleend geld zijn opgebouwd, geleidelijk te gaan afbouwen. Het zou ook aan te bevelen zijn om toe te staan, dat zowel private als institutionele partijen in het buitenland kunnen beleggen. Dat zou in ieder geval de druk op de binnenlandse markten verminderen.