Het eindspel van de politieke pokerspelers uit Athene lijkt in zicht. Want het kan toch niet zo zijn dat dag in dag uit, maand in maand uit, jaar in jaar uit, de overige 18 euroleden moeten vergaderen over het zoveelste falen van Grieks macro-beleid? Dat is frustrerend, contraproductief en haalt de vaart uit het ontwikkelingsproces dat de monetaire unie doormaakt. Griekenland betreft slechts 1,7% van het bbp van de eurozone, maar vraagt al enkele jaren volcontinu de aandacht van Brussel. Het land schijnt niet in staat te zijn een ordentelijk werkend fiscaal beleid te voeren, en schijnt dit eigenlijk ook niet te willen. Alle andere landen kruipen juist qua implementatie van gezamenlijk opgesteld beleid naar elkaar toe, maar niet de Grieken.
In Griekenland is belasting betalen iets voor de dwazen; men gaat uit van het aanleveren van povere diensten door de regering en de man in de straat meent dan ook gerechtvaardigd te zijn, zijn belastingnota´s ter zijde te kunnen schuiven. Dit probleem zit ´m tussen de oren en lost zich niet in enkele jaren op. Voorts beschikt het land over een zwakke economie, bezit geen belangwekkend industrieel platform, onderwijs is matig, universiteiten halen in positieve zin (met publicaties etc.) zelden of nooit de pers. De arbeidsproductiviteit is er laag, zeer laag (60-70%) in vergelijking met het industriële centrum van de eurogroep.
Het land zou op het vlak van duurzame energieproductie iets kunnen voorstellen in Europa, maar investeren in dit zwaar corrupte land wordt slechts door weinige grote bedrijven aangedurfd. De enige reden om het land niet direct aan zijn eigen lot over te laten is het feit dat het op een geopolitiek interessante positie plek ligt, dat voor de NATO van groot belang is (havens etc.).
Maar de geschiedenis lijkt zich te herhalen. Net als in de vorige eeuw kwam het land op onzuivere wijze de muntunie in (Latijns Monetaire Unie) en werd na veel ‘’troubles’’, ook weer de unie uitgezet. Grexit is ook dan ook vrijwel onomkoopbaar. Het vergt grote afschrijvingen voor de ECB, de Centrale Banken van de eurolanden en van internationale banken. Men mag toch wel aannemen dat pensioenfondsen als het ABP zijn positie van ongeveer EUR 2 miljard in Griekse staatsleningen (van voor 2008) gedumpt heeft; laten we het hopen, men heeft er lang genoeg over kunnen vergaderen!
Vertrek van de Grieken zal allereerst een shock teweeg brengen. Maar als de rook is opgetrokken zal blijken dat de samenhang van de overige leden vergroot wordt en dat de euromunt sterker wordt. Het zwaartepunt van de eurozone zal de komende jaren alleen maar verder naar het Noorden tenderen. Nieuwe deelnemers als Polen zullen daarvoor zorgen. Vertrek van landen als Portugal of Italië zou de komende jaren ook niet mogen verbazen. Maar het zou niet in het voordeel zijn van deze landen, om deze stap te zetten. Daarvoor levert Brussel hen teveel aan subsidiegeld op.
Spannende tijden wachten ons. Wat Grexit betreft: ‘’fasten your seat belts’’.
R. Russel