Het is al een tijd bekend, dat de vraag naar cacao sneller stijgt dan het aanbod en dat er de komende jaren weleens een structureel tekort kan ontstaan. Misschien dat dit gevreesde tekort sneller werkelijkheid wordt dan gevreesd, omdat de berichten uit Ghana zonder meer verontrustend zijn. Ghana is na de Ivoorkust de grootste cacaoproducent in West Afrika. Uit dat deel van de wereld komt ongeveer 80% van alle cacao.
Volgens de Cocoa Board (Cocobod) kan de oogst in Ghana dit jaar wel eens 15% lager uitvallen dan eerder gedacht. De belangrijkste oorzaken voor deze negatieve bijstelling zijn het slechte weer, ziektes maar ook grootschalige smokkel. Volgens de handel kan de tegenvaller wel eens veel groter blijken te zijn en kan het oplopen tot meer dan 30%. In eerste instantie had de Cocobod een oogst voorzien van ruim 1 miljoen ton. Daarmee zou het de slechtste oogst zijn sinds 2009.
De handelaren zijn tot deze wel zeer sombere conclusie gekomen, omdat Ghana nog steeds geen cacaobonen heeft geleverd, hoewel daar reeds lang voor betaald is. Het is voor Ghana de normale gang van zaken om de oogst op voorhand te verkopen, ook al staat die nog op het veld. Handelaren zijn bang, dat Ghana slechts ten dele kan leveren en dat de Cocobod misschien wel 200 000 ton teveel heeft verkocht. Geen enkele partij is er momenteel zeker van, dat ze de cacaobonen ook daadwerkelijk zal ontvangen.
Natuurlijk is de huidige gang van zaken een klap voor het land zelf. Het land gaat gebukt onder grote financiële problemen, omdat inkomsten scherp teruglopen. Dat is niet alleen te wijten aan een mindere cacao-oogst, maar ook aan de lage olieprijs. Om die redenen heeft Standard & Poor’s de kredietwaardigheid van het land verlaagd naar B- en heeft Ghana bij het IMF moeten aankloppen voor hulp en bijstand om de economie te stabiliseren.
Volgens ingewijden heeft het land de huidige problemen deels aan zichzelf te wijten. Afgelopen jaar was de Cocobod traag met het leveren van kunstmest en gewasbescherming aan de boeren. Aanhoudende regens spoelden die producten ook nog eens gewoon weg, waardoor het effect nihil was. Daarnaast was de Cocobod traag met het opkopen van de oogst van de boeren. Dat verleidde veel van die boeren ertoe om hun oogst naar de Ivoorkust te smokkelen. De scherpe koersdaling van de lokale valuta, de cedi, was voor veel boeren nog een extra aansporing om hun oogst naar het buurland te brengen.
Uiteraard zijn ook de financiers ongerust over het uitblijven van de leveranties. Elk jaar verschaft een syndicaat een lening ter waarde van $ 1,5 - $ 2 miljard om zo de Cocobod in staat te stellen zijn werkzaamheden uit te voeren. In 2014 bedroeg de lening $ 1,7 miljard. De bankiers van onder meer Deutsche Bank, Natixis en Barclays volgen de ontwikkelingen op de voet. Het zal overigens niemand verbazen, dat de prijs van cacao in april naar het hoogste niveau in zeven maanden is gestegen en GBP 2090 per ton kostte.